De ‘Einheitswurst’ ontstond namelijk in november 1916 in Duitsland. Als een reactie op de voedselschaarste door de oorlog mochten goedkope en duurdere stukken vlees niet meer apart verkocht worden. Het moest voortaan door elkaar gemengd worden tot een product waarbij voor iedereen een maximumprijs gold.

‍

Tijdens de Eerste Wereldoorlog was de situatie, ondanks de neutraliteit, ook in Nederland nijpend. Burgers verzonnen creatieve manieren om aan voedsel te komen. Voetbalvelden en militaire terreinen werden ingezaaid met peulvruchten en aardappelen. Ook volkstuintjes en stadsparken waren niet veilig voor het zaaigoed van de hongerige burger. Er werden zelfs aardappel loze dagen geïntroduceerd om de voorraden te behouden.

‍

Het Duitse concept van de Einheitswurst werd in april 1918 overgenomen op initiatief van minister Folkert Posthuma. Als minister van landbouw, handel en nijverheid moest hij er namelijk voor zorgen dat het volk genoeg te eten kreeg. Na zijn invoering van de gehate distributiewet bleef de voedselschaarste aanhouden. Zodoende werd de Nederlandse eenheidsworst ook ingevoerd. Het was een mix van rund-, varkensvlees, suiker en kruiden. Met vijfentachtig kilo vlees kon honderd kilo worst worden gemaakt.

‍

De eenheidsworst viel lang niet bij iedereen in de smaak (📷3-4). Minister Posthuma werd in die periode het mikpunt van spotprenten (📷2) en spotliederen. Het begrip, dat tegenwoordig staat voor allen hetzelfde, heeft dus een interessante historie.

‍

📷1: Eenheidsworsten te koop aan de Kleine Houtstraat 111 in Haarlem.

Bron: @nharchief

‍