Waar komen de woorden badplaats, badgast en badpak vandaan?

Waar komen de woorden badplaats, badgast en badpak vandaan?

Naar het strand gaan zag er 100 jaar geleden heel anders uit dan tegenwoordig

DOOR:
Axel Stam
Thursday
29
August
2024
Waar komen de woorden badplaats, badgast en badpak vandaan?

Tijdens de Franse overheersing van Nederland tussen 1795 tot 1814 werd het zeebad (het nemen van een bad in de zee) geïntroduceerd. Men geloofde dat een duik in de zee goed was voor de gezondheid, en hoe ruiger de zee, hoe beter het zeebad zou zijn. Het zeewater werd zelfs zo gezond geacht dat het soms werd gedronken. In die periode werden ook nieuwe woorden toegevoegd aan de Nederlandse taal, zoals badgast, badplaats, badpak, badkostuum, badpaviljoen en badseizoen. In 1818 werd Scheveningen bestempeld als de eerste badplaats van Nederland.

Als je afbeeldingen zoekt van badgasten in de 19e eeuw, is de kans groot dat je koetsen op het strand ziet staan. Eeuwenlang was de badkoets namelijk een veelvoorkomend fenomeen. Het was een kar met wielen om badgasten het strand op te rijden. Badgasten klommen de cabine in en werden vervolgens naar het water gereden, waardoor ze direct vanuit de wagen in zee konden stappen. In eerste instantie werd er voornamelijk naakt gebaad en werd er nog een scherm aan de badkoets bevestigd. Later droeg men steeds vaker een badkostuum (badpak).

De eerste meldingen van badkoetsen dateren uit het begin van de achttiende eeuw in Engeland. In de 19e eeuw waren dit soort karren op bijna elk strand in Europa te vinden. Doorgaans werden de koetsen getrokken door paarden, maar soms ook door badknechten. Weinig badgasten konden destijds zwemmen. In dat geval ging badpersoneel uit veiligheid mee met de badgast het water in. Een badman, badknecht of badvrouw zag erop toe dat de badgast niet verdronk. Veel badplaatsen adverteerden dan ook met de veiligheid van hun stranden, vanwege de grote angst voor verdrinking.

📸1: Vrouw en badkoets rond 1893
📸2: Strand in Zandvoort met bij de kustlijn badkoetsen rond 1928.
📸3: Badkoets met een kapstok
📸4: Scheveningen rond 1900

No items found.