Hebben de treinen weer vertraging? Denk terug aan 1850!
Als je in 1850 in Maastricht woonde en een afspraak had in Utrecht, dan kon je er rekening mee houden dat je zo’n 15 uur onderweg was.
Je reisde hoofdzakelijk met paard en wagen en een groot deel van de wegen was onverhard. Reizen door Nederland was toentertijd dus een hele onderneming. Met een toenemende industrialisatie in Europa kon Nederland niet achterblijven om hier wat aan te doen.
———
De sleutel naar vooruitgang lag bij de aanleg van de spoorwegen. Al in 1839 werd het eerste traject in gebruik genomen tussen Amsterdam en Haarlem. Rond 1850 werden het spoorwegennetwerk uitgebreid naar o.a. Utrecht, Rotterdam en Arnhem. Bijna alle trajecten werden toen nog op particulier initiatief gerealiseerd.
———
De twee grootste maatschappijen van die tijd, de Staatsspoorwegen (SS) en de Hollandse IJzeren Spoorwegmaatschappij (HSM) waren in een felle concurrentiestrijd verwikkeld. Er waren toen verschillende kleine maatschappijen die zich vooral richtten op het vinden van nieuwe routes om goederen te vervoeren. Ze realiseerden aansluitingen op veerdiensten en havens en zorgden er zo voor dat het spoorwegennetwerk in rap tempo werd uitgebreid.
———
Rond 1920 (📷3) zie je dat de reistijden door Nederland al drastisch zijn verminderd ten opzichte van 70 jaar eerder. Een reisje van Maastricht naar Utrecht zou op dat moment ongeveer nog zo’n 3,5 uur hebben geduurd. Niet alleen de trein maakte dat mogelijk, maar voor de rijken ook de auto.