In de jaren 1491-1492 was Noord-Holland er slecht aan toe. Er was veel criminaliteit, er waren overstromingen en er mislukten enkele oogsten. De voedselprijzen verdrievoudigden in die periode, waardoor de bevolking honger leed en de onvrede alsmaar toenam. Toen landsheer Maximiliaan van Oostenrijk besloot een extra belasting te heffen om de vrede te kunnen bewaren, het zogenaamde ruitergeld, barstte de bom.
‍

‍
De opstand begon op het platteland en verspreidde zich al snel naar Alkmaar en Hoorn. Berooide boeren trokken rond met afbeeldingen van kaas en brood op hun vaandels om duidelijk te maken dat ze vochten tegen de honger. Er werd in heel Noord-Holland flink op los geplunderd. Verrassend was dat het stadsbestuur van Alkmaar (waarschijnlijk gedwongen) de kant van de opstandelingen koos.
‍

‍
Op 3 mei 1492 hadden ongeveer 3000 opstandelingen zich verzameld voor de stadspoorten van Haarlem. Eenmaal binnen werd het stadhuis bezet en werden talloze documenten vernietigd (📸1). De belastinginner Claes van Ruyven werd uit zijn huis getrokken, op straat gedood en in stukken gesneden. Het was een zooitje en ook in Haarlem werd alles wat los en vast zat geplunderd.
‍

‍
Na het succes in Haarlem trok het Kaas- en Broodvolk naar Leiden. Hier kwamen ze oog in oog te staan met het overheidsleger (📸2). De opstandelingen sloegen op de vlucht naar het noorden en strandden uiteindelijk op een kerkhof in Heemskerk. Op 15 mei 1492 veegde het leger van Maximiliaan de vloer aan met de boeren met honderden doden als gevolg.
‍

‍
De straffen die uiteindelijk gegeven werden waren fors. Ongeveer 300 opstandelingen moesten in linnen hemden om vergiffenis smeken. De stad Alkmaar moest zijn stadsrecht inleveren, de stadsmuren slopen en een raam ter nagedachtenis aan Claes van Ruyven in de kerk installeren.

‍