Deze nootjes waren niet veel groter dan een golfballetje. Een vergrootglas is geen overbodige luxe voor het bekijken van deze voorwerpen. Ze worden vaak vergeleken met mobiele telefoons omdat ze gemakkelijk in je zak pasten, overal mee naartoe genomen konden worden en zorgden voor een connectie met God.

Het onwaarschijnlijk gedetailleerde houtsnijwerk maakt dit tot een bijzonder voorwerp dat in Nederland werd geproduceerd. Tegenwoordig zijn er nog slechts 100 tot 120 wereldwijd te vinden. De gebedsnoot op de afbeeldingen is gemaakt door Adam Dirkszoon uit Delft rond 1500. We weten nagenoeg niks van hem. Het enige wat we weten is dat hij de Latijnse taal beheerste, omdat hij in die taal één gebedsnoot gesigneerd heeft.

De noot kan open en dicht worden geklapt. Als je de noot openklapt zie je een aantal religieuze voorstellingen waar je bijna ingezogen wordt. De nootjes zijn zo gedetailleerd dat de vraag rijst hoe Adam Dirkszoon dit heeft kunnen maken. Er waren in die tijd al brillen en vergrootglazen maar er zijn ook theorieën dat hij een oogafwijking had waardoor hij extreem scherp kon zien.

Deze gebedsnoten konden worden meegedragen tijdens het reizen. Ze konden open worden geklapt voor een klein gebed. Daarnaast werd het gebruikt voor een persoonlijke geloofsbeleving. De gebedsnoten, of kunstappeltjes zoals ze waarschijnlijk in die tijd werden genoemd, werden ook gebruikt als statussymbool. Zo kunnen we op enkele schilderijen nog gebedsnoten terugzien.

📷1-4: Gebedsnoot Adam Dirkszoon, ca. 1500 - @rijksmuseum
📷5: Portret van Jan Gerritsz van Egmond van de Nijenburg met gebedsnoot in de hand, ca. 1518 - @rijksmuseum