Beatrijs: Een 650 jaar oude Nederlandse bestseller

Beatrijs: Een 650 jaar oude Nederlandse bestseller

Er is maar één middeleeuws handschrift met het Nederlandstalige gedicht over de non Beatrijs.

DOOR:
Axel Stam
Sunday
31
January
2021
Beatrijs: Een 650 jaar oude Nederlandse bestseller

Het verhaal over de non komt echter voor in geheel West-Europa. De Nederlandse versie hiervan is daarom uniek en een topstuk.

————

De versierde eerste letter van de tekst geeft een geknielde non met een kind weer, met een klooster op de achtergrond. Het grappige is dat de tekst begint met een klaagzang van de dichter dat zijn werk hem financieel weinig oplevert: ‘Het dichten brengt mij weinig voordeel. Veel mensen zijn van oordeel dat ik een ander vak moet leren’.

————

Beatrijs is een edelvrouw die het klooster in gaat en zich voorbeeldig gedraagt. Het blijkt alleen dat ze haar jeugdliefde niet kan vergeten. Ze loopt weg uit het klooster, trouwt met haar minnaar, leeft 7 jaar lang een gelukkig leven en krijgt 2 kinderen. Na deze periode verlaat de man van Beatrijs haar en blijft ze achter met niks. De twee keuzes die ze dan heeft zijn bedelen of de prostitutie ingaan. Voor de edelvrouw is bedelen geen optie, dus besluit ze haar lichaam te gaan verkopen.

————

Beatrijs heeft ongelooflijk veel spijt en bidt iedere dag tot Maria. In een visioen krijgt ze de opdracht terug te keren bij het klooster. Als ze daar aankomt blijkt dat niemand haar gemist heeft, omdat de heilige Maria haar rol in het klooster al die jaren heeft overgenomen. Ze trekt weer terug het klooster in en haar kinderen worden goed opgevangen. Een gelukkig einde dus, dankzij Maria.

————

Er is niet bekend wie dit handschrift geschreven heeft, maar het moet een literaire meester zijn geweest. De opbouw, woordkeus, personages en beschrijvingen zijn van hoog niveau. Het is een ware literaire mijlpaal.

————

Bron: @koninklijkebibliotheek

No items found.